In liefdevolle herinnering

Van Rory Young

Het is Het is moeilijk om niet meteen een geruststellend gevoel te hebben in Rory's aanwezigheid. Een grote, oprechte, vriendelijke glimlach die zijn twinkelende ogen bereikt, een ondeugende blik over hem en toch een indrukwekkend kalm gedrag. Lichte, muzikale Zambiaanse noten benadrukken de kalmte in zijn stem, een echo van jaren doorgebracht in de bush, maar nooit de passie, vastberadenheid en urgentie verhullend, van wat er gedaan moet worden. Een ware kracht van de natuur.

Want bij Rory ging het altijd om het juiste doen, om het beschermen van dieren en mensen, om medeleven en nee zeggen tegen pesters, tegen geweld, tegen onrecht.

Vanaf zijn werk als gids en spoorzoeker, in conflicten tussen mens en wild, en vervolgens als een van Afrika's top strategische trainers, bleef Rory trouw aan zijn overtuigingen, en paste hij de soms harde lessen die hij onderweg leerde toe om zijn plaats in te nemen in een wereld die passie en toewijding wanhopig nodig heeft.

Het was een schok te vernemen dat Rory Young, onze leider, vroegtijdig is overleden, samen met twee Spaanse journalisten die de inspanningen tegen het stropen documenteerden, na de terroristische aanslag die plaatsvond in Burkina Faso op maandagmorgen 26 april 2021, terwijl hij op patrouille was met de gespecialiseerde gecombineerde antistroperij-eenheid in Arly Nationaal Park.

Onbegrijpelijk, want zijn stralende gezicht en glimlach leken altijd zo onoverwinnelijk. Het is moeilijk, deze woorden te schrijven. We denken, in het bijzonder, van zijn prachtige familie, voor wie hij leefde, in voortdurend ontzag voor zijn kleine kudde. De schok, woede en afschuw zijn nog steeds aanwezig, hoewel we troost vinden in de wetenschap dat Rory nu in vrede kan rusten in Nederland, herenigd met zijn dierbaren.

Rory Young

Rory Young

Hij heeft echt een buitengewoon boeiend en zinvol leven gehad, en een boek kan niet alles zeggen. Maar we willen toch enkele van zijn verwezenlijkingen en anekdotes in de kijker zetten. Noch het eerste noch het laatste eerbetoon aan de uitzonderlijke man die Rory was.

Een wild leven

Geboren in Zambia, opgroeiend in wild levenHij verkende de bush in Zimbabwe, Malawi en Zambia en studeerde af aan de slopende vijfjarige gidsencursus in Zimbabwe - bekend om de intensief strenge training waaruit slechts 5% van de studenten als gekwalificeerde gidsen met uitzonderlijke kennis naar voren komen. Ze zijn vaak beschouwd als de top op hun gebied.

Een van zijn eerste banen betrof het conflict tussen mens en dier, dat verschillende vormen aannam, waaronder het weren van nijlpaarden en olifanten van akkers en gewassen. Het was overduidelijk dat het behoud van wilde dieren onmogelijk zou zijn zolang gemeenschappen honger leden door overvallen gewassen en wetten die hen steeds meer beperkingen oplegden voor hun manier van leven. Behoud zou niet mogelijk zijn zonder gesprekken en zonder te luisteren naar de middelen van bestaan, zonder betrokkenheid van de gemeenschap. Dit zou een van Chengeta's belangrijkste drijfveren worden.

Na een bijzonder donkere periode in zijn leven - waarbij hij door de bliksem werd getroffen - besloot Rory terug te keren naar wat hij wist, waar hij van hield - gidsen. Maar ter plekke realiseerde hij zich dat de nieuwe generaties rangers en scouts cruciale vaardigheden misten, zowel voor hun eigen overleving als voor de wilde dieren die ze geacht werden te beschermen. Ze moesten weten hoe ze veilig in de bush konden reizen zonder vertrapt te worden door buffels, verscheurd door leeuwen, geen malaria oplopen en daadwerkelijk in staat zijn om stropers te vinden en te vangen', zei Rory met zijn gebruikelijke gepassioneerde kalmte.

Vanaf dat moment was hij vastbesloten om de gigantische missie van het beëindigen van stroperij aan te pakken, om de vaardigheden van elke ranger verder te ontwikkelen en hen te veranderen in bloeiende, efficiënte, gedisciplineerde, gezagsgetrouwe, zorgzame professionals. Zo ontstond de beroemde doctrine van Chengeta - een intelligent, alomvattend systeem van technieken, procedures en strategieën, een methodologie die alle principes omvat van opsporing, training, wetshandhaving, mensenrechten, eerste hulp en onderhoud van uitrusting. Een aanpasbare matrix die aan elke situatie en omgeving kan worden aangepast.

'We hebben iets nodig dat iedereen in zijn zak kan steken, een filosofie die iedereen kan begrijpen en die we rangers kunnen leren zodat ze meteen aan de slag kunnen. Het is een pointy stick-benadering - als ze alleen maar pointy sticks hebben, dan maken we ze zo effectief mogelijk met wat ze hebben', aldus Rory.

Rory Young

Rory Young

Terwijl hij rangers in Zimbabwe opleidde en alles documenteerde, begon Rory zijn stem online te vinden - vaak provocerend, want hij sprak zich altijd uit en deed wat niemand anders deed - door zijn observaties en notities te publiceren naarmate hij meer in het veld werkte. Gedwongen om het land te verlaten nadat zijn ongelooflijk efficiënte antistroperij-inspanningen hooggeplaatste personen op regeringsniveau begonnen te verontrusten, werd Rory door de Malawische regering benaderd voor zijn antistroperij-doctrine, die hij samen met een voormalige speciale onderzoeksofficier had geschreven en die zij online openbaar hadden gemaakt. Binnen drie jaar leidde het hele antistroperijsysteem van het land, van proactieve methoden ter plaatse tot arrestaties en rechtszaken, tot een dramatische daling van de illegale jacht en werden hele netwerken, van handelaars tot smokkelaars, ontmanteld.

CHENGETA WILDLIFE IS GEBOREN

Geïnspireerd door het Shona woord 'beschermen'.

Chengeta is een organisatie die zich inzet voor anti-stroperij training over het hele continent en die gemeenschappen in staat stelt om uiteindelijk de wilde dieren te beschermen. Ons logo, de olifant, is gekozen vanwege zijn status als een belangrijke soort - een leverancier voor het ecosysteem, van cruciaal belang voor het welzijn van andere levende wezens, de vegetatie en de bodem - en als een overkoepelende soort: het beschermen van olifanten betekent het beschermen van het landschap, de wilde dieren en de mensen. Een organisatie die steunt op interdisciplinariteit, op een overvloed aan verschillende vaardigheden en kennis, om een probleem dat evenzeer sociaal, economisch, psychologisch, politiek en strategisch is als ecologisch, doeltreffend aan te pakken.

Rory was net zo goed een vriend als een collega, leider en mentor. Het is misschien een beetje ironisch - een stuk schrijven om een man te eren die altijd het team en het werk op de eerste plaats zette. Het is bijna alsof we hem kunnen horen zeggen: 'Het ligt niet aan mij, het is het team, de mensen op de grond, de rangers, de gemeenschappen. Maar hij bracht ons allemaal samen. Rory had een bijzonder talent, een onnatuurlijk vermogen om bijzondere mensen en vaardigheden te herkennen en zich daarmee te omringen.

Hij zag iets in elke persoon die hij in het team bracht, op de een of andere manier wetende dat er iets ongelooflijks uit zou voortkomen. Hij wist hoe hij het beste uit mensen kon halen, hoe hij ze kon inspireren, hoe hij hun angst kon wegnemen en vervangen door vastberadenheid.

Alleen hij had de eerste gecombineerde eenheid in Mali kunnen oprichten en de rangers ervan kunnen overtuigen daarheen te gaan waar niemand anders zich durfde te wagen: "We moesten de angst wegnemen om hen te laten zien dat zij erheen konden gaan, dat zij de controle hadden en konden beslissen, niet de vijand. Toen we terugkwamen, hadden ze dat vertrouwen".

RESONANTIE ACROSS

RESONANTIE ACROSS

Het AFRIKAANSE CONTINENT

Zijn weerklank in het hele continent is enorm. In Mali staan de speciale gecombineerde antistroperij-eenheden die hij samenbracht en opleidde ter plaatse bekend als het 'Kindleger', vanwege de steun en hulp die de rangers de gemeenschappen bieden in gebieden die gebukt gaan onder conflict, terrorisme en onveiligheid. In de Centraal-Afrikaanse Republiek zijn de spanningen tussen de gemeenschappen en de rangers op vruchtbare wijze van conflictueus tot positief gegroeid. De lijst gaat verder. We hebben nog nooit een man in het veld verloren", zei hij trots. Overal waar hij en Chengeta actief waren - Mali, de Centraal-Afrikaanse Republiek, Malawi, Zimbabwe, meestal in gebieden waar niemand heen wilde, waar hij zou falen - daalden de stroperijcijfers, werd vertrouwen opgebouwd met gemeenschappen, die weer betrokken raakten bij het behoud van hun land, en werden capaciteiten opgebouwd om ervoor te zorgen dat mensen zo onafhankelijk mogelijk waren. Maar hij zei ook altijd: "Een verlies van levens aan beide kanten is een mislukking, omdat het betekent dat we niet genoeg hebben gedaan om effectief te communiceren, om voorlichting te geven over alternatieven voor stroperij". Zijn benadering van het meten van succes in termen van anti-stroperij is een weerspiegeling van wie hij was. Als maatstaf voor succes: het maakt niet uit hoeveel mensen je arresteert. Is er minder criminele activiteit, is er meer vrede, liefde, geluk? Komen mensen verder? Dat is het verschil tussen korte termijn en lange termijn problemen oplossen'. Rory was gewoon anders. Een ongelooflijke gids, trainer, strateeg, leider, echtgenoot, vader, en man.

DE KUDDE MOET VERDER LEVEN

We worstelen om ons een wereld voor te stellen zonder Rory, een wereld die wanhopig leeg aanvoelt. We voelen mee met zijn dierbaren, met de mensen die hij tijdens zijn leven heeft geraakt, met de wilde dieren, de gemeenschappen, de rangers, en met de wereld, want die heeft een van de meest inspirerende, vriendelijke, gepassioneerde zielen verloren die ooit op aarde heeft rondgelopen.

De uitstorting van liefde, emotie en verhalen die ons hebben overspoeld en verwarmd in de tijd na zijn overlijden is slechts een kleine indicatie van de vele levens die Rory heeft geraakt tijdens zijn tijd op aarde. Iedereen die hem kende, of van hem wist, had de hoogste achting voor hem. Hij was, en zal altijd, onverwoestbaar zijn, een sterke herinnering om degenen die het werk doen te koesteren en te steunen, om nooit te vergeten of zelfgenoegzaam te worden, om dingen te doen 'nu het nog kan, voordat het te laat is', zoals hij altijd zei.

Hoewel hij is overleden terwijl hij deed waar hij van hield, het beschermen van natuurgebieden, rust Rory's nalatenschap nu op ons, en de strijd voor waar we in geloven moet doorgaan. Hij hield de fakkel hoog, hield een laaiend vuur brandende om de duisternis van de wereld te verlichten, om zowel wilde dieren als mensen te beschermen, om een ruimte voor ons allen te creëren. Het is nu aan ons om die vlam vast te houden, om te weigeren ons over te geven en 'aan de slag te gaan', zoals Rory ons waarschijnlijk zachtjes zou hebben berispt. 

Hoewel hij een personage op zich was, ging het altijd over het werk dat gedaan moest worden, de zaak. Hij wimpelde pogingen van anderen af om hem in de schijnwerpers te zetten, zelfs als de aandacht op hem was gericht - in interviews, podcasts, verhalen - vond hij altijd een manier om het gesprek terug te leiden naar de zaak, naar het ongelooflijke team hij zou gebouwd met Chengeta,

aan samenwerking en capaciteitsopbouw, altijd capaciteitsopbouw. Zijn visie om iets duurzaams te creëren, dat hoe dan ook zou kunnen voortleven, ligt besloten in blauwdrukken die in de afgelopen jaren zijn gebouwd. Het kloppend hart van Chengeta zal altijd harder kloppen als we zijn sporen volgen, want deze reus van een man zal ons altijd op onze weg begeleiden.

Zikomo kwambiri bwana. We zullen je trots maken.